تسمه های فولادی یکی از مقاطع پرکاربرد در صنایع مختلف هستند که می توان آن ها را به روش های گوناگونی تولید کرد. این تسمه ها در مصارفی مانند جوشکاری، تقویت مقاطع دیگر، بسته بندی، و حمل ونقل کالاهای سنگین استفاده می شوند. مانند سایر مقاطع فولادی، تسمه ها نیز به صورت فابریک، نوردی یا ماشین کاری در بازار موجود هستند. در ادامه با تعریف، روش های تولید، و کاربردهای تسمه های فولادی آشنا خواهیم شد.
قیمت تسمه های فولادی تحت تأثیر قیمت تیرآهن هاش و نوع مواد اولیه (مانند ورق یا شمش) قرار دارد.
تسمه فولادی چیست؟
تسمه فولادی یکی از مقاطع پرکاربرد در صنعت است که به صورت نواری با سطح صاف و مقطع مستطیلی تولید می شود. این محصول از فولاد ساخته شده و طول آن نسبت به عرض و ضخامت بسیار بیشتر است. تسمه های فولادی معمولاً از ورق های فولادی یا شمش های فولادی تولید می شوند و به دلیل استحکام بالا، مقاومت در برابر فشار و قابلیت شکل دهی مناسب، در کاربردهایی نظیر بسته بندی کالاهای سنگین، تقویت سازه ها، حمل ونقل محصولات، و صنایع جوشکاری استفاده می شوند. ویژگی هایی نظیر تنوع در ابعاد، قابلیت تولید به روش های مختلف (مانند نورد و ماشین کاری)، و قیمت اقتصادی باعث شده تا تسمه فولادی به یک انتخاب محبوب در صنایع مختلف تبدیل شود.
از مهم ترین کاربردهای تسمه های فولادی می توان به حمل ونقل محصولات، بسته بندی کالاهای سنگین، و استفاده در صنایع جوشکاری و ساخت وساز اشاره کرد.
فرآیند ساخت تسمه فولادی
تسمه های فولادی معمولاً با دو روش زیر تولید می شوند:
- نورد
- ماشین کاری
هرکدام از این روش ها ویژگی ها و کاربردهای خاص خود را دارند.
۱. تولید تسمه فولادی به روش نورد
در این روش، شمش فولادی به عنوان ماده اولیه استفاده می شود و تولید می تواند به صورت نورد گرم یا سرد انجام شود. مراحل تولید تسمه فولادی به روش نورد شامل موارد زیر است:
- پیش گرم کردن:
- شمش های فولادی تا دمای ۱۲۰۰ درجه سانتی گراد حرارت داده می شوند تا برای شکل دهی آماده شوند.
- نورد:
شمش های حرارت دیده از میان غلتک ها عبور داده می شوند تا به شکل نوارهای صاف تبدیل شوند. - خنک شدن:
- تسمه های تولیدشده که دمایی حدود ۷۰۰ درجه سانتی گراد دارند، در بسترهای خنک کننده و در مجاورت هوا سرد می شوند.
- برشکاری و بسته بندی:
- پس از خنک شدن، تسمه ها در اندازه های استاندارد (۶ تا ۱۲ متر) یا مطابق سفارش مشتری برش داده و بسته بندی می شوند.
۲. تولید تسمه فولادی به روش ماشین کاری
در این روش از ورق های فولادی، مانند ورق سیاه، استفاده می شود. مراحل تولید شامل:
- بازکردن رول ورق: رول های ورق فولادی باز و برای برش آماده می شوند.
- برش با گیوتین: ورق ها با دستگاه گیوتین به نوارهای باریک تبدیل می شوند.
- صاف کاری (اتوکشی): به دلیل انحنا و تاب برداشتن ورق ها در حین تولید، تسمه ها با دستگاه اتوکشی صاف می شوند.
کیفیت تسمه های تولیدشده به این روش به کیفیت ورق اولیه بستگی دارد. برای تولید تسمه های باکیفیت تر می توان از ورق روغنی استفاده کرد.
ویژگی ها و کاربردهای تسمه های فولادی
ویژگی ها:
- استحکام بالا: تسمه های فولادی می توانند بارهای سنگین را تحمل کنند.
- انعطاف پذیری در کاربرد: قابلیت استفاده در صنایع مختلف مانند بسته بندی، ساخت وساز و جوشکاری.
- تنوع در ابعاد و ضخامت: تولید در اندازه ها و ضخامت های مختلف برای کاربردهای متنوع.
- قیمت مناسب: با توجه به متریال اولیه و فرآیند تولید، قیمت این تسمه ها رقابتی است.
کاربردها:
- بسته بندی و حمل ونقل: برای ایمن سازی و جابه جایی کالاهای سنگین.
- ساخت وساز: تقویت ستون ها، تیرها، و سایر مقاطع فولادی.
- صنایع جوشکاری: برای اتصال و تقویت سازه ها.
- صنایع تولیدی: استفاده در ساخت قطعات ماشین آلات و ابزارآلات.
تفاوت روش های تولید تسمه فولادی
| ویژگی | روش نورد | روش ماشین کاری |
| مواد اولیه | شمش فولادی | ورق فولادی (مانند ورق سیاه یا روغنی) |
| کیفیت سطح | کیفیت سطح معمولی | کیفیت سطح بالا در صورت استفاده از ورق روغنی |
| هزینه تولید | مقرون به صرفه تر | هزینه بیشتر (بسته به کیفیت ورق اولیه) |
| اندازه و ابعاد | تولید تسمه های بلند (۶ تا ۱۲ متر) | ابعاد قابل تنظیم مطابق سفارش |
شباهت ها و تفاوت های تسمه و ورق فولادی
تسمه و ورق فولادی، دو محصول پرکاربرد در صنعت هستند که در برخی ویژگی ها مشابه و در برخی دیگر متفاوت اند. در ادامه به بررسی این شباهت ها و تفاوت ها می پردازیم:
شباهت های تسمه و ورق فولادی
- روش تولید: هر دو محصول از فرآیند نورد (گرم یا سرد) تولید می شوند.
- ریشه مشترک: تسمه معمولاً از برش ورق فولادی تولید می شود، بنابراین منبع تولید آن ها یکسان است.
- جنس مشابه: جنس تسمه مستقیماً به نوع ورقی که برای تولید آن استفاده می شود، وابسته است.
تفاوت های تسمه و ورق فولادی
- کاربردها:
- ورق فولادی: عمدتاً در صنایع بزرگ مانند خودروسازی، تولید لوازم خانگی، ابزار کشاورزی و… استفاده می شود.
- تسمه فولادی: به دلیل مقاومت و استحکام بالاتر، بیشتر در پروژه های عمرانی و ساختمان سازی به کار می رود.
- ابعاد:
- ورق در ابعاد وسیع تر و با ضخامت های مختلف تولید می شود.
- تسمه در ابعاد باریک تر و معمولاً با طول مشخص برای کاربردهای خاص برش داده می شود.
- کاربردهای تخصصی:
تسمه ها معمولاً در مواردی استفاده می شوند که نیاز به مقاومت بالاتر یا استفاده در سازه های خاص وجود دارد.
انواع تسمه فولادی و کاربردهای آن ها
در بازار و صنعت، تسمه های فولادی در انواع مختلفی تولید و عرضه می شوند که هرکدام با توجه به ویژگی ها و خواصشان در کاربردهای گوناگون مورد استفاده قرار می گیرند. تسمه هایی نظیر تسمه گالوانیزه، تسمه نورد گرم، تسمه نورد سرد، تسمه استنلس استیل، و تسمه ترانس از جمله این محصولات هستند. در میان این انواع، تسمه های استیل به دلیل استحکام بالا و مقاومت در برابر خوردگی بسیار شناخته شده اند. همچنین، تسمه های استیل خاصیت مغناطیسی ندارند که در برخی صنایع مزیت محسوب می شود. در ادامه، انواع تسمه های فولادی و ویژگی های آن ها را بررسی می کنیم:
- تسمه استیل 304
این نوع تسمه به دلیل قیمت مناسب و خواص متعادل مکانیکی و شیمیایی، گزینه ای اقتصادی برای بسیاری از پروژه هاست. ویژگی های اصلی تسمه استیل 304 عبارت اند از:
- مقاومت در برابر خوردگی: مناسب برای محیط های مرطوب و خورنده.
- شکل پذیری بالا: به دلیل ضخامت کم، برای فرآیندهای شکل دهی ایده آل است.
- قابلیت جوشکاری: می توان آن را با انواع روش های جوشکاری به راحتی جوش داد. کاربردها: ساختمان سازی، کشتی سازی، صنایع نفت، صنایع غذایی، پزشکی، و تولید ظروف.
- تسمه استیل 316
تسمه استیل 316 برای شرایط سخت محیطی طراحی شده و دارای مقاومت عالی در برابر خوردگی و دمای بالا است.
ویژگی ها:
- مقاومت حرارتی: مناسب برای استفاده در کوره ها و مناطق با دمای بالا.
- مقاومت در برابر خوردگی شدید: قابل استفاده در محیط های دریایی و صنایع شیمیایی. کاربردها: سازه های دریایی، تجهیزات شیمیایی، کوره ها، و صنایع پمپ سازی.
- تسمه ترانس
این نوع تسمه با استفاده از فرآیندهای پیچیده و دقیق تولید می شود.
ویژگی ها:
- دقت بالا: ضخامت تسمه با تلورانس بسیار کم تولید می شود.
- مناسب برای صنایع حساس: در پروژه هایی که دقت ابعادی اهمیت ویژه ای دارد، استفاده می شود. کاربردها: صنایع ماشین سازی، ابزار دقیق، و پروژه های صنعتی خاص.
- تسمه فابریک
تسمه فابریک از شمش های فولادی تولید می شود. فرآیند ساخت شامل ذوب شمش در کوره و شکل دهی آن به قالب تسمه است.
ویژگی ها:
- طول بلند: به دلیل فرآیند تولید، معمولاً طول بیشتری نسبت به سایر تسمه ها دارد.
- ساختار مستحکم: برای کاربردهایی که نیاز به تحمل بار زیاد دارند، مناسب است. کاربردها: ساخت وساز و صنایع سنگین.
- تسمه ماشین کاری
تسمه های ماشین کاری از برش ورق های فولادی تولید می شوند.
فرآیند تولید:
- برش ورق با گیوتین: ورق ها به قطعات باریک تر بریده می شوند.
- اتوکشی: قطعات برش خورده با غلطک های خاص صاف و یکدست می شوند. ویژگی ها:
- فرآیند ساده و اقتصادی: برای تولید تسمه های عمومی استفاده می شود.
- کیفیت وابسته به ورق اولیه: کیفیت تسمه به نوع و کیفیت ورق مصرفی بستگی دارد.
- تسمه نورد
در این روش، شمش فولادی از فرآیند نورد عبور داده می شود.
ویژگی ها:
- کاربرد گسترده: از ریل های جرثقیل تا ساخت پالت ها و سازه های ساختمانی.
- ایراد جوش پذیری: جوش پذیری پایین این تسمه می تواند ریسک استفاده را در برخی پروژه ها افزایش دهد. کاربردها: صنایع ساختمانی، تولید پالت، و تجهیزات صنعتی.
جمع بندی
انواع تسمه های فولادی، از استنلس استیل گرفته تا تسمه های فابریک و ترانس، بسته به ویژگی ها و فرآیند تولید، در کاربردهای متنوعی استفاده می شوند. انتخاب نوع مناسب تسمه به عوامل مختلفی مانند شرایط محیطی، نوع پروژه، و بودجه بستگی دارد. برای اطمینان از کیفیت و کارایی، توصیه می شود تسمه های فولادی را از تولیدکنندگان معتبر و مراجع معتبر ماندد فولادکو تهیه کنید. قیمت ورق گالوانیزه و انواع محصولات فولادی را می توانید از فولادکو جویا شوید.
تسمه های فولادی به دلیل استحکام و تنوع در کاربرد، از محصولات مهم در صنایع مختلف محسوب می شوند. انتخاب روش تولید (نورد یا ماشین کاری) بستگی به نوع پروژه، کیفیت موردنیاز و بودجه دارد. برای دستیابی به محصولی باکیفیت و مقرون به صرفه، استفاده از مواد اولیه استاندارد و خرید از تأمین کنندگان معتبر توصیه می شود.