یکی از زیباترین و منحصربه فردترین توری هایی که در سال های اخیر در ایران نیز محبوبیت زیادی پیدا کرده، توری گابیون است. گابیون در واقع نوعی توری فلزی است که فضای خالی آن با سنگ های مختلف پر می شود. این سنگ ها علاوه بر ایجاد استحکام، نقش تزئینی هم دارند و به زیباتر شدن محیط کمک می کنند.
از فنس گابیون بیشتر در دکوراسیون و طراحی فضای سبز به ویژه در پروژه هایی مانند روف گاردن ها استفاده می شود. در فرآیند ساخت، سیم های مفتولی به هم بافته می شوند و دیواره ای مستحکم ایجاد می گردد. در ادامه با ویژگی ها، انواع و کاربردهای این توری آشنا خواهیم شد.
توری گابیون چیست؟
به شبکه ای در هم تنیده از مفتول های فلزی که فضای داخلی آن ها با سنگ پر می شود، توری گابیون گفته می شود. این توری ها بسته به ویژگی های خاص خود، در محیط های مختلفی کاربرد دارند.
ارتفاع گابیون ها معمولاً بین ۱ تا ۴ متر و ضخامت مفتول ها در حدود ۲ تا ۳ میلی متر است. انتخاب ضخامت مفتول به وزن و ابعاد سنگ های پرکننده بستگی دارد؛ هرچه سنگ ها سنگین تر باشند، باید از مفتول ضخیم تر استفاده کرد.
ابعاد چشمه های گابیون نیز معمولاً ۵×۶ میلی متر یا ۸×۱۰ میلی متر است. این طراحی باعث می شود سنگ ها به صورت منظم و یکپارچه کنار هم قرار بگیرند.
انواع توری گابیون
توری گابیون بر اساس شکل ظاهری، نحوه بافت، ابعاد، نوع کاربرد و جنس مفتول به دسته های مختلفی تقسیم می شود. هر نوع گابیون ویژگی ها و کاربردهای خاص خود را دارد و انتخاب آن باید متناسب با شرایط پروژه و نیاز مهندسی انجام شود. در ادامه مهم ترین انواع گابیون را بررسی می کنیم:
۱. گابیون سبدی
این نوع رایج ترین و پرکاربردترین گابیون است که شکل آن شبیه یک جعبه یا سبد مکعبی بوده و از مفتول های فلزی بافته می شود.
- ابعاد: معمولاً در طول های ۱ تا ۴ متر، عرض ۱ متر و ارتفاع ۰.۵ تا ۱ متر ساخته می شود.
- ویژگی ها:
- مقاومت بالا در برابر فشار سنگ ها
- نصب سریع و آسان
- قابلیت اتصال چند سبد به یکدیگر برای ساخت دیوارهای بلند
- کاربردها:
- دیوار حائل در جاده ها و پل ها
- کنترل فرسایش خاک در پروژه های عمرانی
- دیوار حفاظتی در مناطق کوهستانی و رودخانه ای
۲. گابیون تشکی (Mattress Gabion)
گابیون تشکی که به گابیون فرشی هم معروف است، ضخامت کمی دارد (معمولاً ۲۰ تا ۳۰ سانتی متر) و سطح وسیعی را پوشش می دهد.
- ویژگی ها:
- ارتفاع کم و طول زیاد
- انعطاف پذیری بالا برای قرار گرفتن روی سطح زمین
- پخش بار و مقاومت در برابر جریان آب
- کاربردها:
- جلوگیری از فرسایش بستر رودخانه ها و سواحل
- تثبیت خاک در شیب های تند
- موج شکن های دریایی و کانال های آب
۳. گابیون مش (Mesh Gabion)
این نوع گابیون معمولاً به صورت توری مشبک فلزی تولید می شود و بدون قالب بندی مشخص، در پروژه ها به کار می رود.
- ویژگی ها:
- سبک تر و انعطاف پذیرتر نسبت به گابیون سبدی
- نصب آسان در مسیرهای سخت گذر
- مقاومت بالا در برابر ضربه و فشار سنگ ها
- کاربردها:
- جلوگیری از ریزش کوه در جاده های کوهستانی
- حصارکشی و ایجاد حفاظ سنگی
- کنترل ریزش سنگ در تونل ها
۴. گابیون استوانه ای (Cylindrical Gabion)
این نوع گابیون شکل استوانه ای یا لوله ای دارد و با پر شدن از سنگ، مانند یک ستون مقاوم عمل می کند.
- ویژگی ها:
- انعطاف پذیری بالا
- قابلیت استفاده در نقاط غیرقابل دسترس
- مقاومت زیاد در برابر فشار جانبی
- کاربردها:
- مقاوم سازی پایه پل ها
- ساخت موج شکن های ساحلی
- مهار خاک در مناطق سست
۵. گابیون سنگی تزئینی (Decorative Gabion)
این نوع گابیون بیشتر برای زیباسازی محیط های شهری و معماری استفاده می شود. داخل آن با سنگ های تزئینی، شیشه های رنگی یا مواد بازیافتی پر می شود.
- ویژگی ها:
- طراحی متنوع و انعطاف پذیری بالا
- زیبایی ظاهری و هماهنگی با طبیعت
- امکان ساخت در اشکال مختلف (مکعبی، استوانه ای، منحنی)
- کاربردها:
- دکوراسیون محوطه ها و فضای سبز
- ساخت نیمکت، دیوار سبز و المان های شهری
- نمای مدرن در پروژه های معماری
۶. گابیون جوشی (Welded Gabion)
در این نوع گابیون، به جای بافت سیم ها، مفتول های فلزی با جوش نقطه ای به هم متصل می شوند.
- ویژگی ها:
- مقاومت بالا و شکل هندسی دقیق
- نصب آسان تر و سریع تر
- سطح صاف و ظاهر شکیل
- کاربردها:
- پروژه های معماری و نمای ساختمانی
- دیوارهای محافظ و تزئینی
- محوطه سازی مدرن
۷. گابیون لانه زنبوری (Hexagonal Gabion)
در این نوع، بافت توری به شکل شش ضلعی (لانه زنبوری) انجام می شود که مقاومت بالایی در برابر فشار ایجاد می کند.
- ویژگی ها:
- انعطاف پذیری بالا
- استحکام بیشتر نسبت به بافت مربعی
- دوام طولانی مدت در برابر رطوبت و ضربه
- کاربردها:
- دیوارهای بلند و مقاوم
- پروژه های راه سازی و پل سازی
- مهار رانش زمین
مزایای استفاده از توری گابیون
- نصب سریع و آسان در صورت انتخاب درست
- مقرون به صرفه تر نسبت به سازه های مشابه
- انعطاف پذیری بالا برای طراحی های متنوع
- عدم نیاز به پی ریزی یا آماده سازی پیچیده
- مقاومت بالا در برابر شرایط جوی و رطوبت
- امکان پر کردن با سنگ ها یا حتی مواد بازیافتی
- استفاده از مفتول های گالوانیزه و افزایش دوام
- سازگاری با محیط زیست به دلیل استفاده از مصالح طبیعی
کاربردهای توری گابیون
گابیون ها در صنایع مختلف عمرانی و شهری نقش پررنگی دارند. مهم ترین کاربردهای آن عبارت اند از:
- سدسازی و مهار جریان آب
- جلوگیری از فرسایش خاک و ریزش کوه ها
- موج شکن در سازه های آبی
- دیوارهای محافظ و حفاظتی
- محوطه سازی، مبلمان شهری و نماسازی
- ساخت المان های دکوراتیو در پارک ها و ورزشگاه ها
- استفاده به عنوان حصار یا نرده
- پر کردن فضاهای خالی با مواد بازیافتی در پروژه های عمرانی
اهمیت استفاده از توری گابیون در سازه ها
انتخاب توری گابیون در پروژه های عمرانی و معماری مزایای زیادی به همراه دارد:
- امکان ساخت در ابعاد و اشکال دلخواه
- کنترل و کاهش سرعت فرسایش خاک
- تخلیه کامل آب و جلوگیری از تجمع آن پشت دیواره ها
- عمر مفید و ماندگاری بالا به دلیل جنس مقاوم
- تنوع کاربرد در پروژه های مختلف عمرانی و تزئینی
جمع بندی
توری گابیون یا همان فنس سنگی یکی از محصولات پرکاربرد در صنعت ساختمان سازی، سدسازی، راه سازی و حتی زیباسازی شهری است. این توری ها به دلیل قیمت مناسب، دوام بالا، مقاومت در برابر رطوبت و انعطاف پذیری طراحی جایگاه ویژه ای در پروژه های عمرانی پیدا کرده اند.
گابیون ها علاوه بر کارایی سازه ای، در ایجاد جلوه های بصری و طراحی فضای سبز نیز نقشی اساسی ایفا می کنند. برای خرید انواع گابیون و سایر محصولات فولادی مانند ورق، لوله و ناودانی، می توان به مراجع معتبر از جمله فولاد کو مراجعه کرد. کارشناسان این مجموعه همواره آماده ارائه مشاوره تخصصی و اعلام قیمت روز محصولات هستند.