لوله گوشتدار یکی از انواع لوله های بدون درز یا مانسمان است که هیچ گونه درز یا خط جوشی روی بدنه آن دیده نمی شود. این ویژگی باعث می شود در مقایسه با لوله های درزدار، مقاومت مکانیکی و دوام بیشتری داشته باشد. لوله های گوشتدار که به نام لوله ضخیم بار نیز شناخته می شوند، به دلیل ضخامت قابل توجه دیواره شان، در برابر فشارهای بالا و شرایط سخت صنعتی عملکرد بسیار مطلوبی دارند. این لوله ها نقش کلیدی در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی ایفا می کنند.
تفاوت اصلی لوله گوشتدار با سایر لوله های فولادی نازک، در ضخامت دیواره آن هاست که این ضخامت بالا، امکان استفاده از آن ها را در محیط های پرفشار و پرخطر فراهم می سازد. برای تولید این نوع لوله ها از فولادهای باکیفیت استفاده می شود تا دوام و پایداری آن ها در برابر فشار، ضربه و خوردگی تضمین گردد.
تعریف لوله گوشتدار
لوله های ضخیم بار، همان طور که از نام آن ها پیداست، لوله هایی با ضخامت بیشتر نسبت به نمونه های رایج هستند. دیواره این لوله ها ممکن است چند میلی متر تا چند سانتی متر ضخامت داشته باشد که باعث افزایش استحکام ساختاری آن ها می شود. جنس این لوله ها از فولاد مستحکم است و همین مسئله موجب وزن بالا و سختی زیاد آن ها می شود.
از آنجایی که این لوله ها توان تحمل فشار و بارهای مکانیکی شدید را دارند، در صنایع خاصی که به مقاومت بالا نیاز است، مورد استفاده قرار می گیرند. از دیگر ویژگی های مهم این لوله ها می توان به دقت بالا در ابعاد، مقاومت در برابر سرما و گرما و کاربرد در شرایط سخت محیطی اشاره کرد.
مهم ترین ویژگی های لوله گوشتدار
لوله های گوشتدار با ویژگی های خاص و منحصر به فردی تولید می شوند که آن ها را برای استفاده در پروژه های صنعتی سنگین مناسب کرده است. برخی از شاخص ترین ویژگی های این لوله ها عبارتند از:
- مقاومت بالا در برابر فشار و دمای زیاد بدون آسیب دیدگی
- استحکام عالی در برابر سایش، خوردگی و ضربه
- تولید با ابعاد دقیق و تحت کنترل
- مقاومت در برابر سوراخ شدن و شکست
- طول عمر بالا به دلیل استفاده از مواد اولیه باکیفیت
- عدم قابلیت جوش کاری به دلیل ساختار بدون درز
- مناسب برای استفاده در شرایط محیطی نامساعد
- قابلیت ماشین کاری و تراشکاری برای ساخت قطعات صنعتی
- شکل پذیری مطلوب علی رغم ظاهر سخت و مقاوم
کاربردهای لوله گوشتدار
لوله های گوشتدار به دلیل قیمت بالا، وزن زیاد و ویژگی های فنی خاص، اغلب در پروژه های صنعتی و نظامی مورد استفاده قرار می گیرند. از جمله مهم ترین کاربردهای این لوله ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- انتقال سیالات و مواد شیمیایی با فشار بالا
- ساخت سیلندر و رینگ های صنعتی
- تولید چرخ دنده و لوله های پلیمری خاص
- استفاده در سیستم فاضلاب شهری و صنعتی
- ساخت تجهیزات نظامی مانند تانک، ضدهوایی و ادوات دیگر
- تولید قطعات در صنعت خودروسازی
- به کارگیری در ماشین های آتش نشانی جهت پاشش پرقدرت آب
- حمل مواد صنعتی و شیمیایی در مسیرهای طولانی
استانداردهای تولید لوله گوشتدار
تولید لوله های گوشتدار مطابق با استانداردهای بین المللی مانند API، JIS، GB، DIN، ANSI و ASTM انجام می شود. به طور کلی، بیش از 12 هزار استاندارد برای تولید انواع لوله های فولادی در سطح جهانی تعریف شده که حدود 100 مورد آن ها مختص لوله های مانسیمان و درزدار است. در ایران، معمولاً از استاندارد ASTM برای شناسایی ترکیب آلیاژ و بررسی کیفیت مواد اولیه استفاده می شود. این استاندارد، زیرمجموعه انجمن مواد و آزمایشات آمریکا است و اعتبار بالایی در سطح بین المللی دارد.
ترکیبات آلیاژی لوله گوشتدار
برای تولید لوله های گوشتدار از آلیاژهای مختلفی بهره می برند. عناصر اصلی تشکیل دهنده این لوله ها عبارتند از:
کروم، منگنز، مولیبدن، نیکل، وانادیوم، تیتانیوم، سیلیکون، بور، تنگستن و کبالت.
- کروم مقاومت در برابر زنگ زدگی و خوردگی را افزایش می دهد.
- مولیبدن، نیکل و منگنز سختی و استحکام لوله را افزایش می دهند.
- وانادیوم برای کاهش خستگی فلز به کار می رود.
- تیتانیوم از رسوب گرفتگی و زنگ زدگی جلوگیری می کند.
- بور و سیلیکون در کاهش اکسیژن و افزایش سختی فلز نقش دارند.
- تنگستن و کبالت سختی و دمای ذوب را افزایش می دهند و لوله را برای کار در دمای بالا مناسب می سازند.
فرآیند تولید لوله گوشتدار
برخلاف تصور عموم، در تولید لوله های گوشتدار از ورق های فولادی استفاده نمی شود، بلکه این لوله ها از شمش های فولادی ساخته می شوند. مراحل تولید به شرح زیر است:
- قرار دادن شمش فولادی در خط تولید و گرم کردن آن برای افزایش انعطاف پذیری
- عبور شمش گرم شده از غلتک های ضد حرارت و اجرای سوراخ کاری
- نورد کردن شمش ها تا رسیدن به ضخامت و قطر موردنظر
- عبور مجدد لوله از غلتک ها برای افزایش تراکم و یک دستی سطح
- برش لوله ها براساس نیاز بازار و آماده سازی برای عرضه
این فرآیند باعث می شود لوله نهایی از دقت ابعادی بالا، استحکام مناسب و یکنواختی در ساختار برخوردار باشد.
تولیدکنندگان داخلی و عوامل مؤثر بر قیمت
با وجود واردات گسترده لوله های صنعتی از کشورهایی مانند روسیه و چین، برخی از کارخانه های داخلی نیز به تولید لوله های گوشتدار پرداخته اند. مهم ترین تولیدکنندگان داخلی عبارتند از:
- کارخانه فولادسازی اهواز
- کارخانه فولاد سمنان
- کارخانه پروفیل سپنتا
قیمت لوله های گوشتدار تحت تأثیر عواملی مانند وزن، ضخامت، نوع فولاد، هزینه تولید، قیمت مواد اولیه و نوسانات نرخ ارز است. به همین دلیل، معمولاً قیمت این لوله ها به صورت روزانه اعلام می شود.
ماشین کاری لوله های ضخیم بار
با وجود اینکه لوله های گوشتدار قابلیت جوش پذیری ندارند، اما برای ماشین کاری و تراش کاری صنعتی بسیار مناسب هستند. این ویژگی باعث می شود بتوان آن ها را به شکل های مختلفی تبدیل کرد و در تولید قطعات گوناگون به کار برد.
ضخامت بالای دیواره ها باعث جلوگیری از نشتی حتی در صورت خوردگی سطحی می شود و این لوله ها را برای استفاده طولانی مدت بدون نیاز به تعویض یا تعمیر مناسب می سازد.
جمع بندی
لوله گوشتدار یا ضخیم بار، نوعی از لوله های صنعتی بدون درز است که به دلیل ساختار مستحکم و مقاومت بالا، در پروژه های مهمی مانند صنایع نفت، گاز و پتروشیمی به وفور استفاده می شود. این لوله ها با آلیاژهای مقاوم، ابعاد دقیق و بدون درز جوش تولید می شوند و گزینه ای ایده آل برای انتقال سیالات پرفشار و مواد شیمیایی به شمار می آیند.
چنانچه قصد استعلام قیمت لوله گوشتدار یا سایر مقاطع فولادی نظیر قیمت میلگرد را دارید، می توانید با کارشناسان فولادکو تماس حاصل فرمایید. مشاوران این مجموعه آماده ارائه راهنمایی جهت خرید محصولات باکیفیت و مقرون به صرفه به شما هستند.