سیم بکسل نوعی طناب فولادی است که از اجزای مختلفی مانند مغزی، لایه سیم و مفتول تشکیل می شود. این محصول معمولاً از فولاد یا استیل ساخته می شود و کاربرد آن در پروژه های بزرگ برای مهار، کنترل و نگهداری بار بسیار رایج است. هر نوع سیم بکسل، بسته به ساختار و ویژگی ها، کاربری خاصی دارد.
در ادامه، ابتدا با ساختار سیم بکسل آشنا می شویم و سپس انواع آن را از نظر بافت و نوع تاب بررسی خواهیم کرد.
سیم بکسل چیست؟
سیم بکسل یک طناب فولادی مستحکم است که برای اولین بار در سال ۱۸۴۹ توسط مهندس آلمانی آلبرت ساخته شد. با پیشرفت فناوری، روش های تولید آن تکامل یافته و امروزه با تجهیزات و تکنولوژی های نوین تولید می شود.
بخش های اصلی سیم بکسل
سیم بکسل از سه جزء اصلی تشکیل شده است که هر یک نقش مهمی در استحکام، انعطاف و عملکرد آن دارند:
- مفتول (Wire)
- مفتول ها رشته های فلزی نازکی هستند که از آلیاژهایی مانند فولاد، آهن، برنز یا فولاد ضدزنگ ساخته می شوند.
- با پیچش چند مفتول به دور یکدیگر، استرند (Strand) ایجاد می شود.
- استرند (Strand)
- مجموعه ای از مفتول ها که به صورت مارپیچی به دور هسته سیم بکسل پیچیده می شوند.
- استرندها مقاومت کششی سیم بکسل را تأمین می کنند.
- هسته یا مغزی (Core)
- بخش مرکزی سیم بکسل که وظیفه نگهداری استرندها و حفظ فرم کلی طناب را بر عهده دارد.
- مغزی می تواند کنفی (الیافی) یا فولادی باشد که هر یک ویژگی های متفاوتی دارند.
جنس مفتول در سیم بکسل
در تولید سیم بکسل از سه نوع مفتول استفاده می شود که هرکدام خواص و کاربرد خاص خود را دارند:
- مفتول فولادی بدون روکش
- مناسب محیط های خشک و کم خطر از نظر زنگ زدگی.
- مفتول فولادی استیل
- مقاوم در برابر زنگ زدگی و دمای بالا.
- مفتول فولادی گالوانیزه
- دارای روکش روی (Zinc) برای مقاومت بیشتر در برابر خوردگی.
- کاربرد در محیط های مرطوب و خورنده مانند صنایع دریایی، شیلات و مرغداری.
مغزی سیم بکسل
مغزی به عنوان ستون فقرات سیم بکسل عمل کرده و نقش حیاتی در پایداری و طول عمر آن دارد.
- اگر قطر مغزی کمتر از حد استاندارد باشد، در زمان وارد شدن بار، استرندها به هم برخورد کرده و باعث سایش و کاهش عمر سیم بکسل می شوند.
- انتخاب جنس مغزی بسته به کاربرد، بین کنفی (الیافی) و فولادی انجام می شود:
به طور کلی، مغزی فولادی برای کارهایی که به نیروی کشش و مقاومت بالا نیاز دارند مناسب است، در حالی که مغزی الیافی انعطاف بیشتری دارد و برای کارهایی که به خم پذیری بالا نیاز دارند استفاده می شود.
انواع سیم بکسل از نظر بافت
یکی از معیارهای مهم در تقسیم بندی سیم بکسل ها، نوع بافت آن هاست. هر نوع بافت ویژگی ها و کاربرد خاص خود را دارد:
۱. بافت فیلر (Filler)
در این نوع بافت، قطر مفتول ها در تمام ردیف ها یکسان است اما فضای خالی بین ردیف ها با مفتول های نازک پر می شود. این ساختار باعث انعطاف پذیری بیشتر و افزایش مقاومت در برابر سایش می شود.
۲. بافت سیل (Seale)
در این روش، مفتول های خارجی قطر بیشتری نسبت به مفتول های داخلی دارند. این ویژگی باعث افزایش مقاومت در برابر سایش می شود.
۳. بافت استاندارد (Standard)
تمام مفتول ها قطر یکسانی دارند و این بافت انعطاف پذیری بالایی دارد، به همین دلیل در صنایع مختلف استفاده می شود.
۴. بافت وارینگتون (Warrington)
مفتول های خارجی به صورت یک در میان، ضخیم و نازک هستند که باعث افزایش انعطاف پذیری سیم بکسل می شود.
انواع سیم بکسل از نظر تاب
علاوه بر نوع بافت، سیم بکسل ها از نظر نحوه تابیدن مفتول ها و استرندها نیز دسته بندی می شوند:
۱. سیم بکسل یک طرفه
در این نوع، جهت تابیدن استرندها و رشته ها یکسان است.
۲. سیم بکسل دوطرفه یا صلیبی
در این مدل، جهت تابیدن استرندها و رشته ها مخالف یکدیگر است که باعث افزایش تعادل و کاهش پیچش در هنگام کار می شود.
۳. سیم بکسل ترکیبی
ترکیبی از دو حالت یک طرفه و دوطرفه است. در این مدل، کلاف ها به صورت یک در میان به سمت راست و چپ پیچیده می شوند.
کاربردهای سیم بکسل
سیم بکسل به دلیل استحکام کششی بالا، انعطاف پذیری مناسب و مقاومت در برابر سایش و فشار، در صنایع و پروژه های مختلف استفاده می شود. مهم ترین کاربردهای آن عبارتند از:
1. صنایع بالابری و جابه جایی بار
- جرثقیل های برجی و سقفی برای جابه جایی بارهای سنگین
- وینچ ها و بالابرها در کارگاه ها و معادن
- تجهیزات بندری برای بارگیری و تخلیه کانتینرها
2. صنایع معدنی و حفاری
- بالابری سنگ ها و مواد معدنی در معادن روباز و زیرزمینی
- سیستم های حمل مواد در تونل سازی و حفاری نفت و گاز
3. صنایع دریایی و کشتیرانی
- مهار کشتی ها و شناورها در اسکله
- یدک کش ها و سیستم های پهلوگیری
- استفاده در تجهیزات ماهیگیری و تورهای صنعتی
4. آسانسور و بالابر مسافربر
- سیم بکسل آسانسوری با هسته فولادی یا کنفی برای حرکت روان و ایمن کابین
5. صنایع ساختمانی
- جابه جایی مصالح با تاورکرین یا تاور لیفت
- اجرای سیستم های مهار و نگهدارنده سازه ها
6. خطوط انتقال و سیستم های کشش
- دکل های مخابراتی و خطوط برق فشار قوی
- پل های معلق و کابل کشی سازه ها
7. کاربردهای خاص و ورزشی
- تجهیزات باشگاهی و بدنسازی (سیم بکسل روکش دار)
- سیستم های ایمنی در کوهنوردی و ورزش های ماجراجویانه
- نصب سازه های صحنه ای و نمایشگاهی
جمع بندی
سیم بکسل به دلیل ساختار مقاوم و تنوع بالا، یکی از تجهیزات کلیدی در صنایع مختلف است. نوع بافت و تاب آن تعیین کننده میزان انعطاف پذیری، مقاومت سایشی و کاربرد آن است.
به دلیل تنوع زیاد در این محصول، قیمت انواع سیم بکسل متفاوت است و انتخاب آن باید با توجه به نوع پروژه انجام شود. برای دریافت مشاوره تخصصی و اطلاع از قیمت روز میلگرد ، می توانید با کارشناسان فولاد کو تماس بگیرید.